Kees van dongen
Frisse wind
Hou je van impressionisme, ga dan naar Singer Laren. Verschillende kunstenaars uit Denemarken, Duitsland en Nederland tonen hun mooiste schilderijen vaak in pasteltinten. De zalen zijn verdeeld op thema zee, tuin, stad, winterlandschap en portret. Het lieve meisje van Jo Koster heeft mijn hart gestolen. Wat een rake toetsen om zon, warmte en schaduw zo te schilderen dat je het voelt. Het water en het strand van Zoutelande komt in zoete, zachte tinten van het doek. Evert Pieters ontroert met een moeder, een kind en een wiegje achter een raam. Heel schilderachtig. In de vaste collectie is het werk van Co Breman van de Larense Brink (1915) een feest om naar te kijken. Dat geldt ook voor de Schovenbindsters (1905) van Kees van Dongen die met korte penseelstreken in pasteltinten het licht van het doek laat knallen. Geen pastel voor Isaac Israëls die zijn Japanse meisje met lipstick in rood en zwart afbeeldt. Leo Putz kiest voor groen met zijn Vrouw op de tuinbank. Het diffuse licht in de betoverende winterlandschappen van Anton Mauve blinkt uit in nevelige tinten met warm oranje aan de horizon.
Mannen hebben vaak een vrouw als muze en worden door hen afgebeeld op het schilderij. Vrouwelijke schilders zijn met een lampje te zoeken op deze tentoonstelling. Uiteindelijk vond ik Suze Robertson (1855-1922) die op robuuste wijze de Vispoort van Harderwijk heeft geschilderd. Het is eerder expressionistisch dan impressionistisch. Parallel aan deze tentoonstelling is een lange muur gereserveerd voor de bijzondere vrouw Tonia Stieltjes-Milgens. Zij was destijds de muze van Jan Sluijters. Daarnaast is zij een dochter van de slavernij en was eerst werkzaam als dienstbode maar werd later de eerste zwarte vrouwelijke vakbondsleidster in Amsterdam. Bijzonder om haar biografie te lezen. Tonia is ook in boekvorm te koop en geschreven door gastconservator Esther Schreuder. De kleine tentoonstelling Tonia, model en activiste is nog te zien t/m 17 maart.
Ook leuk; elke donderdag kun je een stoeltje pakken en dan vertelt een museumexpert iets over een specifiek werk. Zo krijgt je kennis van de kunstgeschiedenis vanzelf een upgrade. Frisse wind. Impressionisme van het Noorden is nog te zien t/m 5 mei 2024, Singer Laren, Oude Drift 1, Laren. Vergaap je ook nog even aan de megagrote zeegezichten van Jochen Hein. Alsof je onderduikt in de Waddenzee.
Liefde voor kleur
Singer Laren toont kleurijk werk uit een particuliere kunstverzameling. De verschillende zalen zijn ingedeeld op thema; huiselijk geluk, vrouwen, landschap, de stad, het strandleven en het nachtleven. We zien werk van veertig Nederlandse en Belgische schilders rond 1900 die de tastbare realiteit loslaten en vervormen tot kleurrijke taferelen. Een boom mag best paars zijn zoals Jan Sluijters laat zien en een gezicht in rood en groen zoals Kees van Dongen graag schildert is ook geen probleem meer. De schilderkunst rekt haar grenzen verder op.
Huiselijk geluk toont zoete taferelen die ontroeren in eenvoud en lichtval. Hoe vredig kan het leven zijn zonder internet, smartphones en social media. Staren uit het raam, mijmeren in een fluwelen fauteuil, handwerken in de tuin zijn de de gewone, dagelijkse bezigheden. Geen hectiek op deze schilderijen. De lichte pasteltinten doen me denken aan het kleurenpalet uit de film Barbie die ik onlangs zag. Hoe grappig dat deze werelden en verschillende tijdvakken in de kleur elkaar hier raken.
De technieken van Van Gogh zie je ook terug in penseelstreken met streepjes, vakjes en stipjes. Het pointillisme wordt verfijnd en uitgebreid. De schilderijen van Willem Paerels zijn uitgepakte snoepjes, zacht en fris van kleur. Hij vertelt dat al zijn jeugdherinneringen kleurindrukken zijn zoals het behang waar hij als driejarige naar keek toen hij weken ziek op bed lag. Hij houdt ervan om contrastrijke kleuren te gebruiken zoals in het werk Interieur met het kleine jongetje theeschenkend aan tafel.
In Singer Laren is veel te beleven. Naast de kunst is er een beeldentuin buiten met een overdekt terras en een fijne lunchkaart. Ook is er in de gangen het klimaatkritische werk te zien van Gé-Karel van der Sterren. In Laren aan zee toont hij de dystopie als de zeespiegel blijft stijgen. Kleurrijke doeken waar het fluor soms vanaf springt, dwingen je te kijken naar onheilspellende details. Deze kunstenaar toont de achterkant van consumptiedrang en hedonisme. Het monumentale doek Laren aan zee (2.30 x 6.00) toont angsten die realiteit zijn geworden. Hoewel ik persoonlijk niet houd van moraalridders en doemdenkers vind ik het kleurgebruik van deze kunstenaar wel fris en aantrekkelijk. Zijn techniek met dikke plakken olieverf oogst bewondering en roept de vraag op; hoe doet hij dat? Dat zal het geheim van de kunstenaar blijven. Zijn doeken zijn imposant en de moeite waard.
De tentoonstelling Liefde voor kleur is nog te zien t/m 3 september 2023 en de klimaatwerken van Gé-Karel van der Sterren in Laren aan Zee zijn nog te zien t/m 15 oktober 2023 in Singer Laren, Oude Drift 1 Laren. Woon je in de buurt, dan is een museumbezoek fantastisch te combineren met een fietstocht over de hei bij Hilversum. Een dag vol cultuur en natuur is voor mij een prachtdag! Veel plezier!
Huidlandschappen 